Chuyển lúa sang rau hữu cơ, nông dân xứ Mường thu nhập 300 triệu đồng/ha

Chuyển đổi đất lúa sang trồng rau hữu cơ, nhiều nông gia ở xứ Mường huyện Lương Sơn, Hòa Bình đã có của ăn của để.

Theo chân anh Bùi Hồng Thủy, Giám đốc HTX Nông nghiệp và Phát triển cây dược liệu Hòa Bình, chúng tôi tới thăm mô hình trồng rau hữu cơ ở xóm Gừa, xã Cư Yên, huyện Lương Sơn, Hòa Bình.

Tiếp khách ngay bên ruộng rau đang thu hoạch, chị Hoàng Bích Thùy cho biết, Tổ của chị gồm 20 thành viên, đều là người dân tộc Mường, cùng kết liên trồng rau hữu cơ theo mô hình tổ cộng tác từ năm 2014. Tổng thể tích gieo trồng hàng năm khoảng 20ha, đất được chuyển đổi từ ruộng canh tác lúa hiệu quả thấp.

Dù chưa cộng sổ xem mỗi tháng sản xuất được bao nhiêu tấn rau củ quả những dòng và tổng thu nhập đạt được thế nào, nhưng chị Thùy chắc chắn lợi nhuận từ trồng rau luôn cao gấp 5-6 lần thâm canh lúa. Theo đó, mùa nào rau ấy, đủ loại, từ cà chua, bắp cải, su hào, bầu, bí mướp, dưa chuột, đu đủ, đậu đỗ, xà lách và nhiều rau ăn lá khác. Sản phẩm được các đại lý rau sạch ở Thủ đô Hà Nội bao tiêu toàn bộ, nhiều ít đều tậu hết, sản xuất ko đáp ứng đủ nhu cầu.

Khi được hỏi tại sao đang cấy lúa lại chuyển đổi sang trồng rau, chị Hà Thị Mến, thành viên Tổ trồng rau hữu cơ xóm Gừa chia sẻ, vì lúa gạo quá thấp bắt buộc bà con ở đây chỉ gieo cấy để lấy thóc ăn, còn tiêu xài sinh hoạt hàng ngày tốn gấp siêu phổ biến lần, bắt buộc sắm nguồn từ gieo trồng các chiếc rau màu với giá trị thu nhập cao hơn. Về lý do Tổ cộng tác chỉ canh tác rau hữu cơ là bởi rau sạch đang là nhu cầu cấp thiết của xã hội, vô cùng dễ bán, dễ ký được hợp đồng bao tiêu ổn định cho các nhà hàng, siêu thị cao cấp.

Chị Hà Thị Mến bật mí: “Để sản phẩm rau đạt chuẩn hữu cơ, các thành viên trong Tổ bắt buộc luôn tuân thủ nguyên tắc “3K, 4B”, bao gồm: 3K – Không sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật; Không bón rau bằng phân hóa học những loại; Không phun kích thích sinh trưởng cho cây trồng. 4B – Bảo vệ thiên địch; Bảo vệ môi trường thọ thái; Bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng; Bảo vệ sức khỏe người lao động.”

Trong đó, theo chị Mến, bảo vệ thiên địch trên cây trồng là khó nhất, bắt buộc các thành viên trong Tổ cần biết được những loài sinh vật mang ích, để duy trì và nhân ra diện rộng.

Ví như trên cây rau họ thập tự (cải canh, cải ngọt, cải bắp, su hào…) với các loài bọ rùa ăn rệp, ong ký sinh trên trứng, sâu non và nhộng của sâu tơ, và sở hữu bọ xít mù thuốc lá chuyên bắt bọ phấn; trên cây cà chua sở hữu ong bầu ăn sâu gây hại, trên rau những cái và đậu đỗ nói chung sở hữu nhện, bọ cánh cứng ăn sâu …

Bà Hoàng Thị Thanh, cùng Tổ hiệp tác trồng rau hữu cơ bổ sung thêm: Để khống chế các mẫu sâu bệnh hại rau, bà con còn tiến hành cày phơi cho đất khô ải, tìm trồng cây con khỏe, tiêu dùng giống với khả năng kháng bệnh cao, vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ, không trồng rau trái vụ, xen canh rau cải với cà chua giúp giảm mật độ sâu tơ gây hại.

Bên cạnh đó, hài hòa trồng thêm 1 số cây dẫn dụ hoặc xua đuổi sâu bệnh như hoa cúc chi, húng láng, bạc hà, sả, chờ lúc mật độ sâu hội tụ cao vào ký chủ sẽ bắt giết bằng tay.

Chỉ phun trừ lúc mật độ, tỷ lệ sâu bệnh gây hại vượt quá ngưỡng kinh tế và cũng chỉ sử dụng nước chiết xuất từ cây lá Nem, có thuốc trừ sâu sinh vật học Bt hoặc thuốc trừ sâu sinh vật học tự chế.

“Bằng các giải pháp kỹ thuật nhắc trên, quân bình mỗi tháng, Tổ cộng tác rau hữu cơ xóm Gừa xuất bán ra thị trường được 4-5 tấn rau quả các loại, doanh thu 60-75 triệu đồng, lợi nhuận 45-55 triệu đồng, tương đương thu nhập đạt 220-300 triệu đồng/1ha canh tác, tùy năm”, chị Hoàng Thị Thanh tiết lộ.

Chị Hoàng Thị Tính, một thành viên khác của Tổ cũng nô nức cho hay: Từ khi chuyển sang trồng rau hữu cơ, nhà chị luôn đủ tiền tiêu pha sinh hoạt hàng ngày, ko buộc phải “giật gấu vá vai” như trước.

Đi thăm khắp mô hình phân phối rau hữu cơ ở xóm Gừa, chúng tôi thấy Tổ hiệp tác với nhà ủ phân hữu cơ dùng cho chăm bón rau, với chum ngâm ớt, tỏi, đường và rượu để chế thuốc trừ sâu sinh học, với bể lọc nước giếng khoan tưới rau tại chỗ, đồng thời còn có sắp 2.000m2 nhà màng, nhà lưới gieo trồng những cái rau mẫm cảm cao mang sâu bệnh hại như, cải canh, cải ngọt, rau ngót…

Theo Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Lương Sơn, hiện trên địa bàn huyện đang có 10 Tổ hiệp tác trồng nhau hữu cơ đạt hiệu quả cao như xóm Gừa. Trong thời gian tới, Lương Sơn tiếp tục phối hợp mang các địa phương và ngành chức năng mở mang mô hình Tổ cộng tác trồng rau hữu cơ ra đa dạng địa bàn khác của huyện.